plastik esasalı malzemeler

[m-lt-m]

PLASTİK TANIMI

Monomer denilen küçük parçacıkların kimyasal reaksiyonla birleşmesiyle oluşan uzun zincirli yapılara polimer denir.
Yüksek molekül ağırlığına sahip zincir biçiminde dev moleküller olan polimerlerin oluşturduğu organik yapılı sentetik malzemelere de PLASTİK denir.

PLASTİKLERİN ÖZELLİKLERİ
Fiziksel özellikler
Mekanik özellikler
Elektriksel özellikler
Kimyasal özellikler
Isısal özellikler
Çözünürlük



Polipropilen (PP) : Mukavemeti ve yumuşama sıcaklığı oldukça yüksek olup sudan hafiftir. Kimyasal yönden inerttir ve su emmesi çok azdır. Bu nedenle büyük ölçüde şişe,mutfak ve laboratuar malzemesi üretimine elverişlidir. Ayrıca ambalaj,paketleme ve çuval üretiminde kullanılır.


ABS : (Akronitril-Butadien-Stiren) Üçlü kopolimeri olup mukavemeti ve tokluğu yüksektir. Dış ve kimyasal etkilere karşı dayanıklıdır. Boru,oto parçaları,elektronik aygıt kabinleri ve buzdolabı parçaları üretiminde kullanılır.



Polistiren (PS) : Arı halde saydamdır,kokusuz olmakla beraber çevre ve kimyasal etkilere karşı direnci düşüktür. Gevrek olmakla beraber kolay işlenir ve ucuzdur. Radyo kabinleri,oyuncak,mutfak eşyaları ve iç aydınlatma panoları üretiminde kullanılır.


Naylon : Poliyamidler grubuna dahil olan naylonun mukavemeti,rijitliği ve tokluğu yüksek olup aşınmaya dayanıklıdır. Kristalleşme oranı arttıkça mekanik özellikleri ve yumuşama sıcaklığı yükselir. Naylonlar, kopolimer olup farklı türdeki merlerin içerdikleri karbon atomu sayısına ayrılır. Naylonların üretimi kolay olmakla beraber biraz pahallıdırlar. Dişli, yatak ve benzeri makine parçaları, elektronik aygıt parçaları üretiminde kullanılırlar.




Polimetil metakrilat (PMMA) : Akrilikler grubuna dahil (PMMA) saydam olup sert, rijit ve dış etkilere dayanıklıdır. Pleksiglas ticari adıyla deniz araçlarında, uçak ve otolarda pencere, lamba ve reklam panoları üretiminde kullanılır.

Polikarbonat (PC) : Mukavemeti ve tokluğu oldukça yüksek olup, boyutları kararlıdır, oto ve uçak endüstrisinde dişli, kam, takım sapı gibi parçaların üretiminde kullanılır, ayrıca emniyet başlıkları üretimine de elverişlidir.

Politetrafloretilen (Teflon) : Simetrik ve homojen moleküler yapıya sahip politetrafloretilen büyük ölçüde kristelleştirilir. Bu nedenle özgül ağırlığı en yüksek polimer sayılır. (2,3Mg/m).Mukavemeti ve aşınmaya karşı direnci yüksek,sürtünme katsayısı çok düşüktür.-200 0C ile +260 0C arasında kullanılmaya elverişlidir. Kimyasal etkilere karşı çok dayanıklıdır. Sürtünmesi düşük ve kaygan olduğundan yatak,burç ve conta üretimine elverişlidir. Ayrıca boru,pompa parçaları ve izolasyon şeritleri üretiminde de kullanılır. Yüksek sıcaklığa dayanıklı olup yapışmadığından mutfak eşyalarını kaplamaya elverişlidir.


TERMOSET PLASTİKLER

Uzayağı polimeri olan termoset plastikler mukavemetleri,rijitlikleri,kullanma sıcaklık sınırları ve dış etkilere dayanıklılıkları yönünden termoplastiklerden genellikle daha üstündürler,ancak tekrar kullanılamazlar. Arı kütle halinde kullanıldıkları gibi ayrıca değişik tür liflerle kompozit polimerlere dönüştürülerek üstün mekanik özellikler kazanırlar.




Fenolikler : en önemli endüstriyel plastiklerden sayılan bakalit (fenol formaldehid) ilk geliştirilen sentetik fenolik polimerdir. Mukavemeti ve sertliği yüksek,sıcaklığa ve kimyasal etkilere dayanıklı kolay uygulanan ve oldukça ucuz plastik türüdür.cam lifi,pamuk ve odun talaşı ile pekiştirilerek mukavemet ve toklukları arttırılır. Elektrik ve oto endüstrisinde çeşitli parçaların üretiminde,ayrıca levha halinde mobilya ve yapılarda,kaplama ve yapıştırma işlerinde kullanılırlar.




Epoksiler : Mukavemeti ve sertliği yüksek,dış kimyasal etkilere dayanıklı ve boyutları kararlıdır. Koruyucu ve dekoratif kaplama işlerine elverişlidirler. Diğer malzemelere kolaylıkla yapışır,bu nedenle adezif olarak geniş ölçüde kullanılırlar.Özellikle cam,karbon ve boron lifleri ile pekiştirilerek mukavemetleri ve rijitlikleri çok arttırılabilir. Uçak ve uzay aracı gövdelerinde,spor malzemelerinde kullanılmaya elverişli olmakla beraber oldukça pahalıdırlar.

Poliyesterler : Doymamış kovalan bağlı poliyesterler düşük viskoziteli lineer polimer olmakla beraber,katkı maddeleriyle birlikte işlem uygulayarak çapraz bağlar oluşturulur,bunun sonucu termoset plastiğe dönüştürülürler. Dış etkilere iyi dayanırlar ve kolay uygulanırlar. Çoğunlukla cam elyafı ile pekiştirilerek deniz tekneleri,oto gövdeleri,deşarj boruları ve su tankları üretiminde kullanılırlar




Aminler : Sert,rijit ve kimyasal etkilere dayanıklı olup kokusuz ve tatsızdır,sıcaklıkla boyutları çok az değişir. Özellikle mutfak ve ev eşyaları üretimine elverişlidirler. Melamin formaldehid ve üre-formaldehit aynı gruptan olup özellikle kontrplak,sunta ve benzeri levhaların üretiminde adezif olarak kullanılırlar.



Silikonlar : Si atomları C atomları gibi dördüncü grup elemanıdır,dolayısıyla polimerize olma yetenekleri vardır. Ancak Si atomlarının kendi aralarında uzayağı yapısı oluşturmaları güçtür,zincirler kararsız olur. Bunun yerine oksijen atomları ile kolaylıkla bağ oluşturarak polimerize olurlar,bu nedenle de bunlara silikonlar denir.Moleküler yapıya ve polimerizasyon derecesine bağlı olarak silikon kauçuğu,silikon gresi ve silikon yağı halinde bulunurlar. Özellikle elastomer niteliğinde olan silikon kauçuğu -100 0C ile 250 0C arasında elastikiyetini korur. Bu nedenle conta ve salmastra olarak kullanılmaya elverişlidir. Ayrıca oto ateşleme sistemlerinde elektriksel yalıtkan,yapılarda yalıtım ve koruma amacıyla kullanılır,ancak oldukça pahallıdır.


ÜRETİM YÖNTEMİ



Plastik yapı malzemelerinin ana maddeleri olan plastik reçineler çeşitli doğal maddelerin sıcaklık,basınç ve kimyasal etkilerle polimerizasyonu ve kondansasyonu sonucu üretilmektedir. Şekillendirmeye girecek plastik maddeler toz,parça,granül veya tablet halindedir.
Şekillendirme yöntemlerini termoplastikler için uygulanan basınçlı kalıplama,enjeksiyon ve sarma,termosetler için de ekstrüksiyon ve döküm metodları olarak sınıflandırabiliriz. Kalıp metodlarında ısıtılarak kalıba gönderilen plastik burada basınçla şekillendirilmekte,döküm metodlarında ise kalıba cam lifleri döşendikten sonra polimerizasyona girecek iki bileşiğin ayrı ayrı dökülerek karıştırılmaları şeklinde üretim yapılmaktadır. Plastik malzemelerin birleştirilmeleri de ısı-basınç veya dielektrik metodu ile mümkün olmaktadır.


GÜNÜMÜZDE PLASTİKLERİN KAYNAKLARI VE ÖZELLİKLERİ

Günlük kullanımdaki plastiklerin çoğu kömür katranı,madeni yağ (petrol) ve doğal gazların türevlerinden elde edilir. Plastik maddelerin esası doğadan sağlanan monomerlere dayanır.
Çok farklı özelliklerde plastikler elde edilebilir. Genel olarak,plastikler su ve kimyasal maddelere karşı dirençlidirler,fakat organik çözücülerle yumuşar ve genleşirler. Çoğu termoplastikler nispeten düşük yumuşama noktasına ve yüksek ısıl genleşme katsayılarına sahiptirler. Bunlar üretim sırasıda,örneğin,dökme,presleme,kalıptan çekme veya kalıba enjeksiyon ile karmaşık şekillerde kolayca kalıplanabilir ve çoğu hafif olan hücreli yapıda köpükleştirilebilir veya genleştirilebilirler. Bunlar çoğu kez temiz,nispeten hafif ve montajı kolay kullanıma hazır ürünler sağlarlar.



BETON İŞLERİNDE KULLANILAN PVC PLASTİK DİLATASYON MALZEMELERİ ( PLASTİK CONTALAR )
TANIM

Beton işlerinde,döküm sırasında kullanılan plastik dilatasyon malzemesi,esas polimer madde olarak PVC reçinesi ile çeşitli katalizörler,stabilizatör,antioksidanlar,boyar maddeler,sertleştirici (stabilizatör) ve plastikleştirici maddeler ihtiva eden karışımın uygun sıcaklıkta eritilip şekillendirilmesi (ekstrüzyon) ile elde olunan ve beton dilatasyon derzlerinde su kalmasını önlemek amacıyla beton dökümü sırasında kullanılan belirli biçimdeki malzemedir.

SERT PVC PLASTİK BORULAR
TANIM

Genellikle çeşitli basınçtaki bazı gaz,sıvı veya katı maddelerin iletiminde kullanılan daire kesitli elemanlardır.
SINIFLANDIRMA
Sert PVC plastik borular,yapıldıkları PVC maddesinin gerilim sınır değerlerine (kğf / cm2) göre;PVC 60,PVC 100 olmak üzere iki sınıfa ayrılırlar.


ÖZELLİKLER


a-Boyutlar ve Toleranslar : Boru uzunluğu toleransları yaklaşık uzunluklarda + 100,12 m (dahil) ye kadar sabit uzunluklarda +10 dur.
b-İşçilik : Boru uçları boru eksenine dik kesilmiş olmalı,borularda kabarcık ve boşluk bulunmamalı,doku homojen olmamalıdır. Hiçbir şekilde keskin ve derin çizgiler ve kesit daralmaları olmamalıdır.
c-Boru Ağırlığı : Her bir boruda,boru ağırlığının % 8 inden,100 tanelik bir partide toplam boru ağırlıklarının % 5 inden çok olmamalıdır.
d-Boru Anma Basıncı : Anma basıncı ( 1 - 2.5 - 4 - 6 - 10 - 16 ) kgf /cm2 değerlerini alabilir.
e-Boruların Vurma-Eğme Dayanım Özelliği : Deney uygulanan örneklerden kırılanların sayısı % 10 dan çok olmamalıdır.
f-Boruların Su Emme ve Sızdırmazlık Özellikleri : PVC 60 borularda su emme 7 mg / cm2 den,PVC 100 tipi borularda ise 4 mg / cm2 den çok olmamalıdır.
g-Boruların Isı Uygulamasındaki Durumu : Sıcaklık etkisi ile uzunlamasına ölçü değişmesi % 5 den çevrede ise % 2.5 den fazla olmamalıdır.


POLİETİLEN (PE) BORULAR
TANIM

Polietilenden dikişsiz olarak yapılan su ve diğer sıvıların iletilmesinde kullanılan daire kesitli malzemelerdir.
SINIFLANDIRMA
Polietilen cinsine göre sert (PE) ve yumuşak (PE) olmak üzere iki sınıftır.

ÖZELLİKLER
a-Biçimlendirme ve İşlenme Özelliği : PE borular erime noktasının 10 0C altındaki bir sıcaklıkta şekillendirebilmelidir. Dış çapın dört katına eşit bir yarıçapta boruların bükülmesinde bükülen yerde çatlama,kırılma ve dökülme görülmemelidir.
b-Ortalama Yoğunluk : 0.92 g / cm 3 tür.
c-Ağırlık Toleransları : PE borularda; bir boruda boru ağırlığının % 8 i,seçilen 100 boruluk bir partinin toplam ağırlığının % 5 i,bir kangalda,toplam boru ağırlığının % 5 i,ağırlık noksanlıkları olarak kabul edilir.
d-İçme Suyu İletme Özelliği : Borular suyun tadını değiştirmemeli,sağlığa zararlı maddeler katmamalı,bakteri üremesine ortam sağlamamalıdır.



Yapılarda Kullanılan Sert Köpük-Plastiklerinden Yapılmış Isı Yalıtma Malzemesi
Tanım:
Sert köpük malzemelerden yapılmış ısı yalıtma malzemeleri,poliüreten polistiren,fenol reçinesi ve polivinil klorür sert köpük,plastiklerden yapılmış olan ve yapılarda ısı iletimini azaltmak amacıyla kullanılan plaka ve rulo halindeki malzemelerdir.
Fenol Reçinesinden Yapılmış Sert Köpük Yalıtma Malzemesi: Fenol reçinesine katalizör ve sertleştirici madde katılarak yapılan,kapalı gözenekli,sert köpüklü bir yalıtma malzemesidir.


Poliüretan Sert köpük Yalıtma Malzemesi:Bir polieter veya polieter bazlı poliolün,su karbondioksit veya düşük kaynama noktalı halo alkanların katılmasıyla disosiyanat ile reaksiyona girmesi sonucu oluşan kapılı gözenekli,sert köpüklü bir yalıtma malzemesidir.
Polivinil Klorür Sert Yalıtma Malzemesi: Polivinil klorür içerisine yüksek basınç altında çeşitli katkı maddeleri katılması sonucunda elde edilen,genellikle kapalı gözenekli,sert köpüklü bir yalıtma malzemesidir.
Polistiren Sert Köpük Yalıtma Malzemesi: Polistiren polimerlerinden veya polistiren kopolimerlerinden elde edilen,genellikle kapalı gözenekli,sert köpüklü bir yalıtma malzemesidir.
Yüklenebilen Sert Köpük Yalıtma Malzemesi (Y): Teras çatılarında ve üzerinde yük taşıyacak döşemelerde ısı iletimini azaltmak amacıyla kullanılan sert köpük yalıtma malzemesidir.
Yüklenmiyen Sert Köpük Yalıtma Malzemeleri (Ym) :Eğimli çatılarda,duvarlarda ve yük taşımayan döşemelerde ısı iletimini azaltmak amacıyla kullanılan malzemelerdir.
Yüklenilebilen ve Güneş Işınlarına Dayanıklı Sert Köpük Yalıtma malzemeleri (YG) : Doğrudan doğruya güneş etkisinde kalan park,bahçe,pist v.b. yerlerde ısı iletimini azaltmak amacıyla kullanılan malzemelerdir.


POLİVİNİL KLORÜR (PVC) YER DÖŞEMELERİ
Tanım :
PVC,Termoplastik bağlayıcı vinilklorür polimesi veya kopolimeri ile değişik dolgu maddeleri ve pigmentler kullanılarak yapılan,düzgün yüzeyli kare,dikdörtgen veya levha biçiminde olan genellikle bina döşemelerinde kullanılan bir yapı malzemesidir.

Özellikler :
a-Kalınlık : PVC yer döşemeleri aşağıdaki kalınlıklardan birine uygun olmalıdır.
( 1,60 + 0,10 ) mm.
( 2,00 + 0,10 ) mm.
( 2,5 + 0,10 ) mm.
( 3,0 + 0,10 ) mm.
b-Kenar Uzunlukları : Standart boyutlu kare biçimli PVC yer döşemelerinin kenar uzunlukları aşağıda verilen değerlerden birine uygun olmalıdır.
( 200 + 0.25 ) mm.
( 250 + 0.30 ) mm.
( 300 + 0.40 ) mm.
( 400 + 0.50 ) mm.
( 500 + 0.60 ) mm.


SES YALITIM MALZEMELERİ

POLİSTEREN SERT KÖPÜK PLASTİKLERİNDEN YAPILMIŞ ( YAPILARDA DARBE SERİ YALITIMINDA KULLANILAN )

TANIMLAR
Darbe sesi yalıtımında kullanılan,polistiren sert köpük plastiklerinden yapılmış ses yalıtma malzemeleri olup yapılarda darbe sesi iletimini azaltmak amacıyla kullanılır. Plaka veya rulo halinde bulunurlar.
Darbe Sesi : Bir döşemenin üzerinde yüründüğü veya benzeri şekilde döşeme üzerine bir darbe yapıldığında veya bir mekanik hareket sonucu oluşan,bir kısmı döşeme tarafından absorblanan,bir kısmı ise hava titreşimleriyle etrafa yayılan sestir.
SINIFLANDIRMA
Darbe sesi yalıtımında kullanılan ses yalıtma malzemeleri dinamik sertliklerine göre birinci sertlikte,ikinci sertlikte olmak üzere iki çeşittir. Plaka veya rulo halinde olabilirler.


PROFİL ELEMANLAR
Yapıda doğrama,tesisat boruları,küpeşte,süpürgelik gibi ince yapı elemanlarının üretiminde genellikle ekstrüksiyon metodu ile üretilen PVC , polipropilen ve polietilen plastikleri sayılabilir.
KORUYUCU İNCE KAPLAMALAR
Özellikle suni ahşap malzemelere yüzeysel sert kaplama olarak yapıştırma yöntemiyle uygulanan melamini,duvarda hazır sıva olarak bünyesine ince agrega katılmış akrilik ve PVA esaslı malzemeler ile su geçirimsizlik sağlayıcı tabakalar halinde fırça ve rulo ile duvara uygulanan silikon,akrilik esaslı malzemeleri bu grupta saymamız mümkündür.

YAPIŞTIRICI, YALITIM VE KATKI MALZEMELERİ
Burada soğuk tutkal olarak bilinen PVA ,PVC ve çift karışımlı fenol,üreformaldehitleri ve poliester türü plastik tutkalları,ısı ve ses yalıtımında yer alan polielatan köpükleri,derz doldurucu olarak kullanılan poliüretan,teflon ve polistreni,ayrıca özellikle harç ve betona çeşitli özellikler kazandırmak amacıyla katılan Tricosal,Ecosal patent isimleriyle bilinen çeşitli plastik katkı malzemelerini sayabiliriz.
ÖRTÜ VE DOKUMA ELEMANLARI
Genellikle ekstrüksiyon ve sarma metodları ile üretilen naylon,polietilen ve nitroselüloz PVC yapıda şişme sistem ve kirişlerin yapımında asma germe sistemlerde,su geçirimsiz örtü malzemesi,buhar ve su geçirimsiz yalıtım malzemeleri olarak,ayrıca ince lifler halinde dokunarak çeşitli sentetik kumaşların yapımında kullanılmaktadır.
Örneğin,hazır sıvalar grubunda PVA esaslı kaleterasit,su geçirimsiz ince tabakalar grubunda akrilik esaslı betonite,betonkot,evrok,akrileks,glozal ve akro-tex,poliester esaslı tex-cote,poliüretan esaslı I-C,su yalıtım örtüleri grubunda PVC esaslı fetlon,plastel,derz dolgu malzemeleri grubunda polietilen esaslı Çekobit ve Compribant,yarı saydam levhalar grubunda akrilit esaslı Pleksiglas ve Farglas,döşeme kaplama levhaları grubunda ise PVC esaslı Kaleflex,Marley gibi malzemeler sayılabilir.

[creator]

Paylaşımın için teşekkürler...

[maglor]

paylaşım için teşekkür ederim bende